Rusya Federasyonu’nun, 21 Şubat 2022 tarihinde, doğu Ukrayna’daki Donetsk ve Luhansk ayrılıkçı bölgelerinin bağımsızlığını resmen tanıması ile başlayan süreç, 24 Şubat 2022’de Rus kuvvetlerinin Ukrayna’ya girmesi ile büyük ölçekli bir silahlı çatışma ve işgal girişimine dönüşmüştür. Çatışmanın başlamasından bu yana asker–sivil ayırmayan bu şiddet başkent Kiev de dahil olmak üzere Ukrayna’nın farklı bölgelerine yayılmıştır.
Rusya Federasyonu’nun Ukrayna’ya karşı askeri operasyonları uluslararası hukuka tamamen aykırıdır. Birleşmiş Milletler Şartında yer alan güç kullanma yasağı, müdahale yasağı ve diğer devletlerin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saygı gösterme yükümlülüğü söz konusu operasyonlar ile ihlal edilmiştir.
Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin, 23 Şubat tarihli konuşmasında iki temele dayanarak Rusya’nın meşru müdafaa ve müdahale hakkına sahip olduğunu iddia etmiştir; Donetsk and Luhansk ayrılıkçı bölgelerinin askeri yardım talebi ve Rusya’nın Nato ve Ukrayna tarafından tehdit altında olması. Yayılmacı politikayı ve saldırganlığı meşrulaştırma çabasından öteye gidemeyen bu iddialar realiteden ve hukukilikten uzaktır.
Birleşmiş Milletler Şartı Madde 2 (4)’de üye devletlerin başka bir devletin toprak bütünlüğüne ya da siyasal bağımsızlığına karşı BM’in amaçları ile bağdaşmayacak bir şekilde kuvvet kullanmaları yasaklanmıştır. Söz konusu yasağın iki istisnası bulunmaktadır; meşru müdafaa hakkı ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararı.
Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne ve siyasal bağımsızlığına karşı kuvvet kullanılması sonucu BM Şartı Madde 2 (4) açık bir şekilde ihlal edilmiştir. Uluslararası barış ve güvenlik ciddi bir şekilde tehlikeye atılmıştır. Gerçekleşen bu uluslararası silahlı çatışmada taraflar, insanlık felaketlerinin önlenmesi adına uluslararası insancıl hukuka ilişkin yükümlülüklerini gözetmelidir.
25 Şubat günü Rusya Federasyonu, BM Güvenlik Konseyi Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırılarını kınayan karar tasarısını veto etti. Ukrayna’ya yapılan saldırılara karşı Rusya’nın veto hakkını kullanması, Rusya’nın daimi bir üye olarak veto hakkı olması mevcut Güvenlik Konseyi sisteminin uluslararası barış ve güvenliğin tesisinde ne kadar etkisiz olduğunu tekrar ortaya koymaktadır.
Rusya Federasyonu tarafından Ukrayna’ya yönelik gerçekleştirilen saldırılar bölgede barışın, huzurun ve istikrarın tesisinin geri dönülemez bir şekilde engellemektedir. Saldırılar kabul edilemezdir. Hukukçular Derneği olarak, insanlığa zarardan başka bir şey getirmeyen bu şiddetin son bulmasını umut ediyor ve Rusya Federasyonu’nun Ukrayna’ya karşı başlatmış olduğu geniş çaplı işgali kınıyoruz.
HUKUKÇULAR DERNEĞİ
01.03.2022
